12.12.2018

Güvenli Gıda Nedir?

Sağlıklı bir yaşam, büyüme ve gelişme için zorunlu olan gıda aynı zamanda insan sağlığına zarar verebilecek maddeleri de içerebilir.

Güvenli Gıda Nedir?

Sağlıklı bir yaşam, büyüme ve gelişme için zorunlu olan gıda aynı zamanda insan sağlığına zarar verebilecek maddeleri de içerebilir. Bu zararlı etki başlıca çevre kirliliği, tarımsal uygulamalar, teknoloji yetersizliği ve bilgi eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Gıda güvenliği gıdanın üretiminden tüketimine kadar geçen tüm aşamalarda oluşabilecek risklerin öngörüldüğü ve bu risklere karşı gerekli önlemlerin alınarak tüketiciye ürünün sağlıklı bir şekilde ulaşmasını temin eden bir sistemdir. Özellikle son 25-30 yılda bu alanda büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. Gıda güvenliği sistemlerinin kullanılmasıyla, gıdalar birçok faktör açısından güvenli olarak üretilmektedir. Aşağıda kısaca açıklanan bu faktörleri; güvenli, besleyici, kaliteli ve değer katan etmenler olarak sıralamak mümkündür.

  • Güvenli: Mikrobiyolojik ve toksikolojik tehlikeler için oluşturulan standartların sağlanıp sağlanamadığı ölçülür.
  • Besleyici: Gıdanın bileşimindeki besleyici öğelerin maksimum düzeyde korunması temin edilir.
  • Kalite: Lezzet, aroma ve görünüm gibi duyusal özelliklerin kabul edilebilir düzeyde sağlanması hedeflenir.
  • Değer: Tüketici yararı ve ekonomik avantajı sağlayacak özellikler hedeflenir. Bu özellikler ambalaj, uygunluk ve raf Ömrü ile sağlanabilir.

Kanıta dayalı bilimin öngördüğü araçlarla uygulanan gıda güvenliğinin çok önemli olmasının bir nedeni gıda kaynaklı hastalıkların insan sağlığını tehdit etmesidir. Son 25 yılda gelişmiş ülkeleri de etkileyen Salmonella salgını, kuş gribi, deli dana, sars virüsü, dioksin, akrilamid, melanin gibi gıda kaynaklı krizler gıda güvenliği protokollerinin daha kapsamlı bir süreçte uygulanması gerektiğini göstermiştir. Geçmişte firmalar ürünleri en fazla markete kadar takip ederken, günümüz uygulamasında ürünün tohum halinden, hayvanın doğumundan itibaren sofraya gelene kadar geçireceği tüm süreçler (tarladan çatala) kontrol altına alınmakta ve soframıza güvenli gıda olarak ulaşmaktadır. Bu noktadan hareketle gıda güvenliği “sağlıklı ve kusursuz gıda üretimini sağlamak amacıyla gıdaların; üretim, işleme, muhafaza ve dağıtımları sırasında gerekli kurallara uyulması ve önlemlerin alınması” olarak tanımlanmaktadır. Özetle, güvenilir gıda; her türlü bozulma ve bulaşmaya yol açan etkenden arındırılarak insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde tüketime uygun hale getirilmiş gıdadır. Kısaca söylemek gerekirse ambalajlı, etiketli, üreticisi ve markası belli gıda, yukarıda bahsedilen gıda güvenliği prosedürlerine göre üretildiği için güvenli gıdadır. Buna karşın açıkta, sokakta, pazar yerlerinde dökme olarak satılan, üreticisi ve özellikleri belli olmayan gıdalar güvenli gıda değildir. Bu gıdaların üretiminde hijyen kurallarına uyuldu mu? Mikrobiyal, kimyasal bulaşma oldu mu? Üretim koşulları uygun muydu? Gibi soruları yanıtlamak mümkün değildir ve risk her zaman büyüktür.

Son söz; üretim yeri, üreticisi, markası belli olan ambalajlı ve etiketli gıdalar, bizleri gıda kaynaklı hastalıklardan ve zararlı kimyasallardan koruyabilecek gıda güvenliği kuralları çerçevesinde üretilmiş güvenli gıdalardır.

Bu Yazıyı Paylaş
Diğer Lezzet Bilgileri

Sağlıklı yaşam, dengeli ve sağlıklı beslenmeye dair daha fazla bilgi için diğer yazılarımızı okuyabilirsiniz.